आनंदकिनारा

पाऊस... फक्त पाण्याचे थेंब नाहीत ते. पाऊस म्हणजे आठवणींचा साठा, भावना व्यक्त करण्याचं माध्यम, आणि काही वेळा स्वतःशी बोलायची संधी. माझ्यासाठी पाऊस म्हणजे मनातल्या गर्दीत शांततेचा एक कोपरा. जेव्हा आभाळ भरून येतं, आणि पहिला थेंब जमिनीवर आदळतो, तेव्हा त्या मृदगंधाचा सुवास माझ्या काळजाच्या कोपऱ्यापर्यंत पोहोचतो. खिडकीजवळ बसून पावसाकडे बघत बसणं हे माझं अतिशय आवडतं काम – नाही नाही, छंदच म्हणायला हवं. कधी एकट्याने तर कधी एखाद्या जवळच्या व्यक्तीसोबत, फक्त त्या सरींना बघत राहणं – वेळ थांबल्यासारखा वाटतो. पावसाच्या प्रत्येक थेंबात एक संगीत आहे. कधीकधी तो मंद सुरात भिजवतो, तर कधीकधी मुसळधार लयीत झपाटून टाकतो. पावसात बसून पाहणं म्हणजे काय असतं? बालपणीच्या त्या कागदाच्या होड्या आठवतात शाळा बंद होऊन गच्चीत भिजत खेळलेले क्षण पुन्हा डोळ्यांसमोर येतात कॉलेजच्या कट्ट्यावर चहा घेऊन चाललेल्या त्या शेवटच्या चर्चांचे आवाज ऐकू येतात आणि कधी कधी फक्त शांतता असते – मन शांत करणारी, खोल विचारात घेऊन जाणारी पाऊस म्हणजे भावनांचं दार उघडण्याचं निमित्त. मला लिहावंसं वाटतं, गाणं ऐकावंसं वाटतं, आणि खू...

(Alan Turing: The Father of Computer Science and the Foundation of Modern Technology) ॲलन ट्युरिंग: आधुनिक संगणक विज्ञानाचे जनक आणि त्यांचे अलौकिक योगदान आज, २३ जून, आधुनिक संगणक विज्ञानाचे जनक म्हणून ओळखले जाणारे महान गणितज्ञ आणि संगणकशास्त्रज्ञ ॲलन ट्युरिंग यांचा वाढदिवस. त्यांचे कार्य हे केवळ संगणक विज्ञानापुरते मर्यादित नव्हते, तर ते कृत्रिम बुद्धिमत्ता (Artificial Intelligence), क्रिप्टोग्राफी आणि जीवशास्त्र यांसारख्या अनेक क्षेत्रांना प्रेरणा देणारे ठरले. त्यांच्या असामान्य बुद्धिमत्तेमुळे आणि दूरदृष्टीमुळे आज आपण ज्या डिजिटल युगात जगतो आहोत, त्याचा पाया रचला गेला. प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण: ॲलन मॅथिसन ट्युरिंग यांचा जन्म २३ जून १९१२ रोजी लंडनमध्ये झाला. त्यांचे वडील ज्युलियस मॅथिसन ट्युरिंग हे भारतीय नागरी सेवेत होते. लहानपणापासूनच ॲलनमध्ये एक विलक्षण बुद्धिमत्ता दडलेली होती. त्यांना संख्या आणि नमुन्यांची प्रचंड आवड होती. शाळेत त्यांना गणितातील किचकट प्रश्न सोडवण्याची नैसर्गिक क्षमता होती, अगदी कॅल्क्युलस न शिकताच ते हे करत असत. वयाच्या १६ व्या वर्षी त्यांनी आइनस्टाईनच्या कार्य...

  AI आणि रोजगार – तुमची नोकरी सुरक्षित आहे का एक दिवस तुम्ही ऑफिसमध्ये जाता तुमचे डेस्क अजूनही तिथेच आहे पण तुमच्या खुर्चीत कोणीतरी वेगळाच बसलेला आहे तो आहे एक AI असिस्टंट तो अगदी नेमके निर्णय घेतो चुका करत नाही चोवीस तास काम करतो आणि पगाराचीही मागणी करत नाही तुम्ही विचार करता मग मी इथे कशाला ही केवळ कल्पना नाही तर भविष्यातील वास्तव असू शकते कृत्रिम बुद्धिमत्ता AI हा शब्द अनेकांना संधी वाटतो तर काहींसाठी तो धोक्याची घंटा आहे पण तुमची नोकरी सुरक्षित आहे का हा प्रश्न खरोखरच इतका गंभीर आहे का चला सखोल विचार करूया AI नोकऱ्या हिरावून नेणारा की नवीन संधी निर्माण करणारा तंत्रज्ञानाच्या प्रत्येक मोठ्या बदलानंतर नोकऱ्यांमध्ये आमूलाग्र बदल झाले आहेत जेव्हा संगणक आले तेव्हा टाइपिस्ट आणि अकाउंटंट घाबरले होते जेव्हा इंटरनेट आले तेव्हा पोस्टमन आणि फोन ऑपरेटर्सला धक्का बसला आज AI मुळे डेटा एंट्री ग्राहक सेवा बँकिंग लॉजिस्टिक्स आणि अगदी वैद्यकीय क्षेत्रातील काही नो...

माझा साक्षात्कारी हृदयरोग हे डॉ. अभय बंग यांनी लिहिलेले पुस्तक केवळ त्यांच्या वैयक्तिक अनुभवावर आधारित नाही, तर ते प्रत्येकासाठी एक महत्त्वाचा आरोग्य संदेश देणारे आहे. या पुस्तकाच्या माध्यमातून त्यांनी हृदयरोगाचा प्रत्यक्ष अनुभव घेतल्यानंतर त्यातून शिकलेल्या गोष्टी अत्यंत सोप्या आणि प्रभावी पद्धतीने मांडल्या आहेत. आजकाल धावपळीच्या जीवनशैलीत आपले आरोग्य हेच मागे पडते. तणाव, असंतुलित आहार, व्यायामाचा अभाव आणि अनियमित दिनचर्या यामुळे हृदयरोग होण्याचे प्रमाण वाढले आहे. या पुस्तकाने मला माझ्या स्वतःच्या जीवनशैलीबद्दल विचार करण्यास भाग पाडले आणि काही महत्त्वाचे धडे शिकवले. हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी आवश्यक गोष्टी १. शरीराच्या इशाऱ्याकडे दुर्लक्ष करू नका आपले शरीर आपल्याला वेळोवेळी काही संकेत देत असते. सतत थकवा येणे, छातीत जळजळ होणे, धाप लागणे, हृदयाची लय चुकणे किंवा डाव्या हाताला किंवा खांद्याला वेदना होणे ही लक्षणे सुरुवातीला सौम्य वाटू शकतात. मात्र, हीच लक्षणे पुढे गंभीर रूप धारण करू शकतात. त्यामुळे कोणत्याही त्रासाकडे दुर्लक्ष न करता त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. २. तणावावर नियंत्रण ठेवा आज...

उद्योजक होण्याचं स्वप्न पाहणं सोपं असतं, पण त्या स्वप्नाची किंमत फक्त संघर्षच ठरवतो." माझ्या उद्योजकतेच्या प्रवासाची सुरुवात झाली ती एका स्वप्नातून! स्वतःचं काहीतरी मोठं करायचं, स्वतःच्या मेहनतीवर स्वतःचं विश्व उभं करायचं—हे माझ्या मनात खोलवर रुजलेलं होतं. पण जसा जसा हा प्रवास पुढे सरकत गेला, तसं कळत गेलं की उद्योजकता म्हणजे फक्त मोठ्या कल्पना आणि मेहनत नव्हे, तर अपयश पचवण्याची आणि सतत उभं राहण्याची क्षमता असते. हा प्रवास रोमांचकही होता आणि मनाला घायाळ करणारा देखील. पहिला प्रयत्न – NationGuru.com (2015-2017) 2015 मध्ये मी NationGuru.com या प्लॅटफॉर्मच्या संकल्पनेवर काम सुरू केलं. ही संकल्पना गिग वर्कर्सना, फ्रीलान्सर्स आणि कंपन्यांना जोडणाऱ्या एका मार्केटप्लेससारखी होती. तेव्हा फ्रीलान्स कामं शोधणं अजून तितकं सोपं झालं नव्हतं. माझं तंत्रज्ञान उत्तम होतं, पण विक्री आणि मार्केटिंगची फारशी जाण नव्हती. 2017 मध्ये या प्लॅटफॉर्मला नवीन दिशा देऊन इंटर्नशिप आणि हायरिंग पोर्टल बनवलं. पण ज्या गोष्टी आज मार्केटमध्ये यशस्वी होत आहेत, त्या तेव्हा लोकांना समजत नव्हत्या. मार्केट तयार नव्हतं आणि...

आजकाल व्यवसाय, नेतृत्व, आणि यशस्वी होण्याच्या मार्गावर लिहिलेली अनेक पुस्तके बाजारात उपलब्ध आहेत. पण स्टीव्हन बार्टलेट लिखित The Diary of a CEO या पुस्तकात एक वेगळीच जादू आहे. हे पुस्तक म्हणजे केवळ एका CEO चा अनुभव नसून, यश आणि अपयशाच्या मधल्या प्रवासाचं प्रामाणिक चित्रण आहे. व्यवसाय आणि नेतृत्व याकडे बघण्याचा नवीन दृष्टिकोन हे पुस्तक वाचताना जाणवलं की, CEO होणं म्हणजे केवळ एक पद नाही, तर जबाबदारी, संघर्ष आणि शिकण्याचा अखंड प्रवास आहे. पुस्तकात स्टीव्हन बार्टलेट आपल्या कारकिर्दीतील मोठ्या चुका, योग्य निर्णय, आणि अनुभवांची मांडणी करतो, जी कोणत्याही व्यवसायिकाला आणि उद्योजकाला प्रेरणा देणारी आहे. पुस्तकातील महत्त्वाचे धडे यशाची संकल्पना बदलून टाका पुस्तक वाचताना लक्षात येतं की, यश म्हणजे केवळ पैसा किंवा प्रसिद्धी नाही. खरं यश म्हणजे मनःशांती, नातेसंबंध, आणि सातत्याने सुधारणा. आपण अनेकदा बाह्य यशाच्या मागे धावतो, पण आतून समाधानी असणं जास्त महत्त्वाचं आहे. अपयश पचवायचं असेल, तर अहंकार झुगारा स्टीव्हन सांगतो की, व्यवसायात अपयश अपरिहार्य आहे. पण अपयशाकडे पाहण्याचा दृष्टिकोनच यश आणि अ...

 आपल्या दैनंदिन आयुष्यात कामाच्या गडबडीत स्वतःसाठी वेळ काढणं कठीण होतं. जबाबदाऱ्या, तणाव आणि थकवा यामध्ये स्वतःकडे लक्ष द्यायचं राहून जातं. पण एक दिवस जाणवलं – शरीर आणि मन निरोगी ठेवण्यासाठी काहीतरी करायला हवं. आणि त्याच क्षणी ठरवलं, "धावायला सुरुवात करूया!" सुरुवात – कठीण पण गरजेची पहिल्या दिवशी अवघ्या काही मिनिटांतच दम लागला. पाय दुखू लागले, श्वास अनियमित झाला आणि वाटलं, "हे आपल्या बसचं नाही!" पण तरीही दुसऱ्या दिवशी पुन्हा प्रयत्न केला. हळूहळू शरीर सरावलं, श्वासाची लय साधता आली आणि प्रत्येक दिवसाशी जुळवून घेत गेलो. प्रत्येक यशाचा आनंद सुरुवातीला ५ मिनिटं धावणंही कठीण होतं, पण जसजसं सराव वाढला, तसतसं अंतरही वाढत गेलं. पहिल्यांदा ५ किलोमीटर सलग धावलो, तेव्हा खूप समाधान वाटलं. काही आठवड्यांत १० किलोमीटरपर्यंत मजल मारली. आता अर्ध-मॅरेथॉन (२१ किमी) पूर्ण करण्याचं ध्येय ठेवलं आहे. प्रत्येक यश लहान असलं, तरी ते आत्मविश्वास वाढवत गेलं. धावणं म्हणजे फक्त व्यायाम नाही, तर स्वतःशी संवाद धावण्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे मन शांत होतं. सकाळच्या थंड वाऱ्यात, रस्त्यावर एकटं असत...