माझा साक्षात्कारी हृदयरोग – आरोग्यासाठी एक जागृती

माझा साक्षात्कारी हृदयरोग हे डॉ. अभय बंग यांनी लिहिलेले पुस्तक केवळ त्यांच्या वैयक्तिक अनुभवावर आधारित नाही, तर ते प्रत्येकासाठी एक महत्त्वाचा आरोग्य संदेश देणारे आहे. या पुस्तकाच्या माध्यमातून त्यांनी हृदयरोगाचा प्रत्यक्ष अनुभव घेतल्यानंतर त्यातून शिकलेल्या गोष्टी अत्यंत सोप्या आणि प्रभावी पद्धतीने मांडल्या आहेत.

आजकाल धावपळीच्या जीवनशैलीत आपले आरोग्य हेच मागे पडते. तणाव, असंतुलित आहार, व्यायामाचा अभाव आणि अनियमित दिनचर्या यामुळे हृदयरोग होण्याचे प्रमाण वाढले आहे. या पुस्तकाने मला माझ्या स्वतःच्या जीवनशैलीबद्दल विचार करण्यास भाग पाडले आणि काही महत्त्वाचे धडे शिकवले.

हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी आवश्यक गोष्टी

१. शरीराच्या इशाऱ्याकडे दुर्लक्ष करू नका

आपले शरीर आपल्याला वेळोवेळी काही संकेत देत असते. सतत थकवा येणे, छातीत जळजळ होणे, धाप लागणे, हृदयाची लय चुकणे किंवा डाव्या हाताला किंवा खांद्याला वेदना होणे ही लक्षणे सुरुवातीला सौम्य वाटू शकतात. मात्र, हीच लक्षणे पुढे गंभीर रूप धारण करू शकतात. त्यामुळे कोणत्याही त्रासाकडे दुर्लक्ष न करता त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

२. तणावावर नियंत्रण ठेवा

आजच्या स्पर्धात्मक जगात मानसिक तणाव वाढत चालला आहे. हा तणावच हृदयासाठी सर्वात मोठा धोका आहे. सततच्या चिंता, कामाचा ताण, अपुरी झोप यामुळे हृदयावर अनावश्यक दडपण येते. ध्यानधारणा (Meditation), योग, नियमित फिरणे आणि मानसिक शांततेसाठी वेळ देणे अत्यंत गरजेचे आहे.

३. योग्य आहार हा उत्तम औषध आहे

हृदय निरोगी ठेवायचे असल्यास आहारावर नियंत्रण ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
✔ ताज्या भाज्या, फळे, डाळी आणि संपूर्ण धान्ये जास्त प्रमाणात खावीत.
✔ तेलकट, तळलेले पदार्थ, जंक फूड आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळावे.
✔ मीठ आणि साखर यांचे प्रमाण नियंत्रित ठेवावे.
✔ ताजे अन्न खावे आणि बाहेरचे अन्न शक्यतो टाळावे.

४. नियमित व्यायाम आवश्यक आहे

शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी दररोज किमान ३०-४५ मिनिटे व्यायाम करावा. चालणे, सायकलिंग, पोहणे किंवा साधा योगसुद्धा हृदयाच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. वजन वाढल्यास हृदयावर अतिरिक्त ताण येतो, त्यामुळे शरीर सडपातळ ठेवणे गरजेचे आहे.

५. वेळेवर तपासणी करून घ्या

स्वतःच्या आरोग्याची जबाबदारी स्वतः घ्या. रक्तदाब, साखर, कोलेस्टेरॉल आणि इतर आवश्यक तपासण्या वेळच्या वेळी करून घ्या. लक्षणे दिसण्याची वाट पाहू नका; कारण काही वेळा हृदयरोगाची कोणतीही पूर्वसूचना मिळत नाही.

हृदयरोग टाळण्यासाठी काय करू नये?

🚫 तणावाखाली सतत राहू नका – मानसिक आरोग्यावर काम करा.
🚫 व्यायामाशिवाय दिवस घालवू नका – जरी वेळ कमी असला तरी ३० मिनिटे चालण्याची सवय लावा.
🚫 जंक फूड आणि अनियमित आहार टाळा – अति प्रमाणात तेलकट आणि साखरयुक्त पदार्थ हृदयासाठी हानिकारक आहेत.
🚫 तंबाखू आणि मद्यसेवन टाळा – यामुळे हृदयविकाराचा धोका लक्षणीयरीत्या वाढतो.
🚫 वेळ गमावू नका – कोणतीही लक्षणे दिसल्यास डॉक्टरांकडे जाण्यास विलंब करू नका.

माझे विचार – "माझा साक्षात्कारी हृदयरोग" वाचल्यानंतर...

डॉ. अभय बंग यांचे "माझा साक्षात्कारी हृदयरोग" हे पुस्तक वाचताना माझ्या मनात अनेक विचार आले. हे केवळ एका डॉक्टरने अनुभवलेल्या हृदयविकाराचा प्रवास नाही, तर ते आपल्याला स्वतःच्या आरोग्याचा पुनर्विचार करायला लावणारे पुस्तक आहे.

आपण आपले आयुष्य किती धावपळीने जगतो? कामाच्या रगाड्यात, जबाबदाऱ्यांमध्ये आणि स्पर्धेमध्ये स्वतःकडे लक्ष द्यायला आपल्याला वेळच मिळत नाही. पण जेव्हा शरीरच साथ देत नाही, तेव्हा आपल्याला जाणवते की आपण आयुष्यभर कशासाठी धडपडत होतो?

हे पुस्तक वाचल्यानंतर मला प्रकर्षाने जाणवले की आरोग्य ही सर्वात मोठी संपत्ती आहे. हृदयाच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करणे म्हणजे आपल्या आयुष्याच्या समृद्धीला स्वतःच धोका निर्माण करणे.

आजच स्वतःला विचार करा – "मी माझ्या हृदयाची काळजी घेतोय का?"
जर उत्तर 'नाही' असेल, तर या पुस्तकाने दिलेला संदेश आचरणात आणण्याची हीच योग्य वेळ आहे!